Architektura biznesowa reprezentuje holistyczne, wielowymiarowe spojrzenie na:
- „Możliwości Biznesowe”, które określają to co firma „robi” lub to, do czego posiada zdolność (business capabilities),
- Strumień Wartości” (value streams) czyli kompletny zbiór działań składający się na wytworzenie konkretnej wartości/wyniku dla wewnętrznych lub zewnętrznych interesariuszy, np. produktu/usługi,
- „Informację” (information) – informację tworzy zdefiniowania słownictwo wykorzystywane do komunikacji wewnątrz organizacji, zapewniające spójność i ogólne zrozumienie stosowanych pojęć, (np. klient, produkt, partner, zasób, etc.),
- „Strukturę Organizacyjną” przedsiębiorstwa,
oraz na postrzeganie relacji między wskazanymi wyżej czterema kluczowymi jej elementami a strategiami firmy, jej produktami, politykami, inicjatywami biznesowymi i interesariuszami (np. wewnętrznymi – pracownicy, kierownictwo i zewnętrznymi – klienci, partnerzy a także „zakupową droga klienta”.
Dlatego też jest pomostem łączącym modele biznesowe funkcjonujące w organizacji z jej wizją przyszłości i strategiami działania.
Domeny i subdomeny architektury biznesowej – tłumaczenie: „Practical Guide to Agile Strategy Execution: Design, Architect, Prioritize, and Deliver your Corporate Future Successfully”, Daniel Lambert
Osoby, odpowiedzialne za rozwój i utrzymanie AB nazywane architektami biznesowymi, pracują z różnymi interesariuszami zwłaszcza z kadrą zarządzającą oraz odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu i wspieraniu inicjatyw dotyczących doskonalenia rozwiązań istniejących w przedsiębiorstwie. Dotyczy to przede wszystkim prowadzenia permanentnej transformacji cyfrowej i wdrażania innowacji biznesowych.
Według Journal of Change Management 70% wszystkich podejmowanych inicjatyw w organizacjach kończy się niepowodzeniem. Co więcej, Robert S. Kaplan i David P. Norton (twórcy Balace Scorecard) zebrali dane, z których wynika, że tylko 10% podmiotów udaje się zrealizować własną wizję działania. Dlatego, w ostatnim okresie, architekci biznesowi zyskali na znaczeniu w strukturze organizacji. Ich rolą jest bowiem tworzenie optymalnych warunków umożliwiających osiąganie sukcesów w ramach podejmowanych inicjatyw. Dzięki temu mogą właściwie wpływać na wszystkich interesariuszy organizacji, zwłaszcza na kierownictwo, w celu realizacji spójnej koncepcji (wizji) rozwoju przedsiębiorstwa.
Architekci biznesowi funkcjonują w złożonej z wielu dyscyplin strukturze organizacji, co wyraźnie zostało przedstawione na poniższym schemacie.
Zaangażowanie architektury biznesowej – tłumaczenie – źródło: Driving your BA Career – From Business Analysts to Business Architect by Craig Martin, Sept, 30 2014
Omawiany schemat wskazuje miejsce i zaangażowanie architektury biznesowej w procesie planowania strategicznego (w tym marketingowego i operacyjnego) w momencie podejmowania nowej inicjatywy.
W ramach architektury biznesowej każda inicjatywa musi być szczegółowo opracowana a następnie przekazana do realizacji architektom przedsiębiorstwa, koordynatorom programów, kierownikom portfeli, project managerom, architektom rozwiązań informatycznych, programistom i oczywiście, co bardzo ważne, analitykom biznesowym.
Wartość architektury biznesowej
Jedną z głównych „bolączek” w funkcjonowaniu współczesnego przedsiębiorstwa jest brak właściwego przepływu informacji pomiędzy interesariuszami, spowodowany przede wszystkim istnieniem w organizacji tzw. silosów, rozumianych jako pozbawione efektywnej komunikacji wzajemnej działy/piony jej struktur. Także powszechnym problemem są niedostosowane do realiów rynkowych wizje rozwoju firm, co zbyt często przekłada się na brak możliwości realizowania zakładanych celów długo- i krótkoterminowych. Na niższym poziomie hierarchii firmy często brakuje właściwej koordynacji pomiędzy jednostkami biznesowymi, jak również pomiędzy biznesem a działaniami IT.
W związku z powyższym, w celu wyeliminowania istniejących w przedsiębiorstwie problemów, należy wdrożyć rozwiązania architektury biznesowej. Pozwoli to na prawidłowe ustrukturyzowanie firmy i wskaże sposób w jaki możliwości biznesowe, procesy, strategie oraz cele długo- i krótkoterminowe i przepływ informacji są do siebie dopasowane. Relacje pomiędzy wspomnianymi elementami dyktują i precyzują zasady funkcjonowania organizacji a także określają metodę postepowania głównych interesariusze (zarządów, kierownictwa wyższego szczebla).
W jakich obszarach działalności przedsiębiorstwa można wykorzystać architekturę biznesową?
Architektura biznesowa powinna znaleźć zastosowanie w wielu obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Można ją także z sukcesem wykorzystać w przypadku podejmowania decyzji związanych z:
A
- modernizacją i przekształcaniem,
- restrukturyzacją jednostek biznesowych,
- integracją ludzi, procesów, możliwości, technologii i „kultury korporacyjnej” podczas fuzji i przejęć,
- nakierowanie przedsiębiorstwa i funkcjonującego modelu biznesowego na klienta,
- usprawnieniem łańcucha dostaw,
- stworzeniem ekosystemu przedsiębiorstwa,
B
- analizami inwestycyjnymi,
- zdefiniowaniem nowego rynku,
- outsourcingiem zdolności biznesowych,
- rozwojem joint-venture,
- wprowadzeniem na rynek nowych produktów lub usług,
C
- zagwarantowaniem spójności z istniejącymi przepisami.
W jaki sposób wdrożyć architekturę biznesową?
W przedsiębiorstwie, które wcześniej nie stosowało Architektury Biznesowej, w celu zagwarantowania sukcesu, dobrą praktyką jest rozpoczęcie jej wprowadzania od programu pilotażowego. Dlatego też wybrana inicjatywa powinna być stosunkowo łatwa do wdrożenia. Wydaje się więc oczywiste, że należy zaangażować architektów biznesowych już we wstępnej fazie tworzenia Architektury Biznesowej, po to, aby szkolili zespoły i wprowadzali je w proces jej budowy, a dodatkowo pomogli wypracować odpowiednie kompetencje niezbędne do prowadzenia dalszych wdrożeń.