Spis treści
Strategia Sukcesu – Jak często należy dokonywać jej ewaluacji ?
Test dopasowania
Test przewagi konkurencyjnej
Test osiąganych wyników
Podsumowanie
Strategia Sukcesu – Jak często należy dokonywać jej ewaluacji ?
Odpowiedź na tak postawione pytanie zależy bezpośrednio od oceny trwałości osiągniętej na rynku przewagi konkurencyjnej. Ostatnie lata pokazują, że nawet znaczące, latami wypracowane przewagi konkurencyjne mogą zostać zniwelowane przez zachodzące na rynku zmiany warunków funkcjonowania przedsiębiorstw.
Każde wdrożenie szeroko rozumianych innowacji (produktowych, usługowych, organizacyjnych, marketingowych itp.), zawieranie aliansów, tworzenie nowych „ekosystemów” czy też realizowanie transakcji fuzji i przejęć (M&A), wszystko to wpływa bezpośrednio na decyzję kiedy należy przeprowadzić ewaluację uprzednio przyjętej przez firmę strategii.
Ewaluacja bieżącej strategii powinna przynieść odpowiedź na pytania na ile jest ona skuteczna w realizacji postawionych celów biznesowych.
Badanie nazywane metodą „Trzech Testów” pozwala na uzyskanie istotnych dla strategów odpowiedzi:
- W jakim stopniu bieżąco realizowana koncepcja „dopasowana” jest do obecnej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa? (ang. The Fit Test)
- Czy dotychczasowa strategia umożliwia budowę przewagi konkurencyjnej na rynku? (ang. The Competetive Advantage Test)
- Czy w dalszym planie działań podjęte przez organizację wysiłki zapewnią osiągnięcie lepszych wyników gospodarczych? (ang. The Performance Test).
Test dopasowania
Sukces przyjętej strategii zależy od tego, na ile skutecznie rozwiązania w niej zawarte spowodują, że dostosowany zostanie profil i działania firmy do potrzeb branży (dopasowanie zewnętrzne – ang. external fit) i wymogów rywalizacji konkurencyjnej oraz od tego, na ile umożliwią one wykorzystanie pojawiających się na rynku szans rozwoju.
Omawiany test powinien obejmować również ocenę skali dostosowania organizacji i struktury przedsiębiorstwa do modelu przyjętego w strategii (dopasowanie wewnętrzne – ang. internal fit) a także sposób wykorzystania posiadanych „możliwości biznesowych”/kompetencji.
Strategia nakierowana na sukces powinna uwzględniać także tzw. „dopasowanie dynamiczne” (ang. dynamic fit) polegające na elastycznym zastosowaniu form i metod działania firmy do potrzeb rynku w obliczu szybko zachodzących w otoczeniu biznesowym zmian.
Test przewagi konkurencyjnej
Test „przewagi konkurencyjnej” powinien przynieść odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania:
- W jaki sposób rozwiązania przyjęte w strategii pozwolą przedsiębiorstwu osiągnąć cel w postaci zdobycia przewagi konkurencyjnej na rynku?
- Czy uzyskana pozycja przewagi będzie trwała?
Jest rzeczą oczywistą, że wszelkie koncepcje, które nie gwarantują przewagi konkurencyjnej nie są w stanie zapewnić zadawalających wyników biznesowych, tak więc należy dążyć do postawienia takich celów, których realizacja charakteryzować się będzie trwałością rynkowego sukcesu w długim okresie czasu.
Test osiąganych wyników
Celem trzeciego testu jest odpowiedź na pytanie czy obecnie realizowana strategia zapewnia osiągnięcie satysfakcjonujących wyników prowadzonej działalności (performance test).
Wskaźniki potwierdzające poprawność działania struktur organizacji a przede wszystkim efektywność stosowanej strategii powinny pokazać z jednej strony „siłę” zdolności konkurencyjnych firmy i jej znaczącą pozycję na rynku (np. wielkość udziałów) a z drugiej „siłę” finansową w postaci oczekiwanego poziomu rentowności i płynności.
Strategie zarówno istniejące, jak i proponowane, które nie spełniają jednego lub więcej z powyższych testów, są zdecydowanie mniej pożądane niż strategie, które z powodzeniem przechodzą wszystkie trzy testy.
Podsumowanie
Nowe inicjatywy, które nie do końca odpowiadają wewnętrznej i zewnętrznej sytuacji firmy, powinny być odrzucane już na etapie planowania, natomiast istniejące strategie muszą być poddawane regularnej analizie, aby upewnić się, że są dobrze dopasowane, oferują konkurencyjną przewagę i przyczyniają się do osiągnięcia średnich wyników lub zapewniają ich poprawę. Niespełnienie jednego lub więcej z trzech testów powinno skłonić menedżerów do wprowadzenia natychmiastowych zmian w istniejącej strategii.
Grzegorz Tryc
Financial Expert /CFO (ACCA)
Certified TOGAF® Business Architect
22.05.2023
